هر سال و همزمان با ایام ماه محرم نحوه چینش اکران آثار سینمایی دچار تغییراتی میشود و آثار کمدی تا پایان دهه اول این ماه از چرخه اکران کنار گذاشته میشوند.
سینماداران همزمان با شروع ماه محرم امیدوار بودند فیلمهای سینمایی که در ژانر اجتماعی روی پرده سینماها هستند، با کنار رفتن آثار کمدی بتوانند مخاطبان را به سالنهای سینما بکشانند؛ اتفاقی که در عمل محقق نشد.
. امسال در بازه زمانی هفت روز پایانی اکران فیلمهای کمدی «فسیل» و «شهر هرت» – تا قبل از کنار رفتن از چرخه اکران- حدود ۷۵درصد از مخاطبان سینما به تماشای آنها رفتند که عدد قابل اعتنایی است. وجه تأسفبار و منفی این آمار نشان میدهد آثار اجتماعی روی پرده سینماها در ایام عادی به طور مجموع ۲۵ درصد مخاطبان سینما را به خود اختصاص دادهاند که عمده دلیل آن فضای غمآلود، تلخ و گزنده این فیلمهاست.
محمد قنبری، مدیر پردیس «مگامال» با اشاره به ریزش مخاطب سینماها میگوید: افت ۷۵درصدی فروش سینماها پس از توقف اکران کمدیها به خوبی نشان میدهد فیلمهای اجتماعی ما ظرفیت بالایی برای جذب مخاطب ندارند، البته در همین شرایط و به نسبت دیگر فیلمهای غیرکمدی، میتوان گفت دو فیلم «سهکام حبس» و «کت چرمی» عملکرد بهتری داشتهاند. در بازهای که فیلمهای کمدی روی پرده نیستند، این دو فیلم به دلیل موضوع و ترکیب بازیگران عملکرد قابل قبولتری داشتند که آن هم از نگاه من ایدهآل نبوده است.
قنبری خاطر نشان میکند: معتقدم یک فیلم اجتماعی یا غیرکمدی اگر از همه جهات از فیلمنامه و ساختار گرفته تا ترکیب بازیگران، درست و بهقاعده باشد، حتی همزمان با اکران فیلمهای کمدی میتواند مخاطب خود را پیدا کند. این دست فیلمها حتی در صورت اکران همزمان با فیلمهای کمدی هم میتوانند راه خود را در گیشه پیدا کنند. این سینمادار در ادامه میافزاید: با توجه به شرایط اقتصادی جامعه باید این نکته را هم مدنظر داشته باشیم که همه چیز با تورم بالا مواجه شده است و سینما رفتن هم دیگر چندان تفریح ارزانی نیست و به همین دلیل خانوادهها زمانی را که میخواهند صرف سینما رفتن کنند، ترجیح میدهند به تماشای یک فیلم کمدی بروند، البته فیلمهای اجتماعی هم مخاطب خاص خود را دارند که این مخاطبان در هیچ شرایطی فیلم کمدی نمیبینند. در مجموع عوامل مختلفی بر شرایط اکران تأثیرگذار است و نمیتوان تنها یک عامل را به همه زمینههای دیگر تعمیم داد.
افت فروش ۷۵ درصدی سینماها با وجود اکران آثار سینمایی از برخی کارگردانان سرشناس سینمای کشورمان از جمله رضا میرکریمی نشان میدهد آثار اجتماعی سینمای کشورمان برخلاف ظرفیت و جذابیت بالقوهای که این ژانر میتواند داشته باشد، به دلیل چرخش به سمت تلخنمایی و گزندهگویی باعث دلزدگی سینماروها و پس زدن دیگر مخاطبان شده است.
اغلب منتقدان و کارشناسان این عرصه معتقدند شرط لازم برای آشتی مخاطب با آثار اجتماعی بازگشت به ریل واقعنمایی، پرهیز از افراط در نمایش اگزجره مشکلات و حاکم شدن فضای امیدآفرینی در این ژانر سینمایی مهم است. دست یافتن به این مهم خیلی دور از ذهن نیست، کمااینکه در گذشته نه چندان دور سینمای اجتماعی به لطف آثار واقعگرایانه توانسته بود درصد مهمی از مخاطبان سینما را به خود اختصاص دهد.